Günahlara Karşı Duyarlı Olalım Ki Liyâkatimizi Kaybetmeyelim

İsrâ Sûresi hicret öncesi nâzil olmuştur. Bir manifesto niteliğindedir. Hicret öncesi bâzı hatırlatmalar yapılmıştır. İktidârın devâmının, tevhîdî inanış ve ahlâkî davranışların kemâline bağlı olduğu yinelenmiştir. Bu yineleme ilk kırk âyette yoğunlaşmıştır. Sûrenin giriş kısmındaki âyetlerde isrâiloğullarının târihinden ibret almak tavsiye edilmiştir. Çünkü onlar siyâsal şirke düşüp firavunların zulmüne boyun eğerek günahlara batmışlardır. Zâlim iktidarlara boyun eğilir ve günahlara tepkisiz kalınacak olursa, toplumsal helâk yaşanabilir. Sûre, bu anlayışı özellikle vurgulamıştır. Tüm bu olumsuz durumlardan kurtulmanın yolunun “Mutlak doğruyu gösteren Kur’ân’a tâbî olmaktan geçtiği” belirtilmiştir. İnsan psikolojisi ile ilgili çok derin tahliller yapılmış¹ ve sonra da Allâh’ın hukûkundan sonra riâyet edilmesi gereken en önemli hakların ana-baba hukûku olduğuna dikkat çekilmiştir. Onlara “öf” demek bile yasaklanmıştır.² Ayrıca; akrabâya mâlî yardımlarda bulunmamak, fakirlere ve yolda kalmış gariplere infâk etmemek³, İsrâfta çok ileri gidip savurgan olmak⁴, cimrilikle tanınmak⁵, anne rahmindeki çocukları bile geçim endîşesiyle katletmek⁶, zinâya giden yollara pervâsızca dalmak⁷, haksız yere cana kıymak ve diyet aldıktan sonra haddi aşıp ileri gitmek⁸, yetîm malı yemek⁹, Allâh’a ve insanlara verdiği sözlerde durmamak¹⁰, alış-verişte hîle yapmak¹¹, kendisi için gerekli olmayan şeyin peşine düşmek ve insanların gizliliklerini araştırmak¹², büyüklenmek, kibirli davranışlar sergilemek¹³, Allah Teâlâ ile berâber başka ilâhlara îmân etmek¹⁴, Yüce Allâh’a çocuk isnâd etmek ve melekleri dişil olarak tasvîr etmek¹⁵ de yasaklanmıştır. “İnsanın düşünüp ibret alması için Kur’ân’da (günahları ve) her şeyi açıklayan”¹⁶ Rabbimiz, günahlar sebebiyle insanların mânevî düşüşüne râzı olmamıştır. Kendisi ile kulları arasına vuslata engel olacak mâniaların girmesini istememiştir. Bu sebeple büyük günahları ve isyân olan eylemleri ayrıntılı bir biçimde Kerîm Kitâbı’nda zikretmiştir.

Günahlara karşı duyarlılık kazanmak isteyen Müslümanların Furkan sûresi 63-77 arası âyetleri iyi okuması gerekir. Nûr sûresinin 1-31 arası âyetlerinde de büyük günahlardan ayrıntılı bir şekilde bahsedilmiştir. Bu günahların tamâmına yakını ahlâkî yönden ağır suç sayılan günahlardır. Anlaşılmaya olumlu katkı sağladığı için Nûr Sûresi’nin ilk 31 âyetindeki büyük günahları maddeleştiriyoruz:

1. Kur’ân’ın hükümlerini tatbîk etmemek.¹⁷
2. Zinâ¹⁸
3. Zinâkâr erkek veya kadınla evlenmek.¹⁹
4. Müşrik bir erkek veya kadınla evlenmek.²⁰
5. Nâmuslu kimselerin nâmus ve şereflerine iftirâda bulunmak.²¹
6. Erkeğin hanımına; hanımın da kocasına zinâ iftirâsında bulunması.²²
7. Peygamber’e ve âilesine dil uzatmak; onların şereflerini dile dolamak.²³
8. Peygamber’in şerefine dil uzatanlara tepkisiz kalmak.²⁴
9. Gıybete ortak olmak ve sessiz kalmak.²⁵
10. Toplumda ahlâksızlığın yayılmasını istemek ve bu kötü duruma yardımcı olmak.²⁶
11. Şeytâna uyup ahlâksızlık ve dînin onay vermediği davranışları yapmak.²⁷
12. Fakir akrabâlara maddî yardımda bulunmamak.²⁸
13. Evlilikte ahlâkî değerleri hiçe sayıp düşük seciyeli kimseleri tercîh etmek.²⁹
14. Başkasının evine izinsiz girmek.³⁰
15. Harama bakmak; göz zinâsı yapmak.³¹
16. Cinselliği korumamak.³²
17. Açılıp saçılmak, vücûdun haram bölgelerini teşhîr etmek.³³
18. Başörtüsü takmamak; başı açık gezmek.³⁴
19. Kadınların takılarını ve diğer süs eşyâlarını tahrîk amaçlı teşhîr etmeleri.³⁵

Dipnotlar:

¹ İsrâ sûresi, 17/11-19.

² İsrâ sûresi, 17/23-24.

³ İsrâ sûresi, 17/26.

⁴ İsrâ sûresi, 17/27, 29.

⁵ İsrâ sûresi, 17/29.

⁶ İsrâ sûresi, 17/31.

⁷ İsrâ sûresi, 17/32.

⁸ İsrâ sûresi, 17/33.

⁹ İsrâ sûresi, 17/34.

¹⁰ İsrâ sûresi, 17/34.

¹¹ İsrâ sûresi, 17/35.

¹² İsrâ sûresi, 17/36.

¹³ İsrâ sûresi, 17/37.

¹⁴ İsrâ sûresi, 17/39.

¹⁵ İsrâ sûresi, 17/40.

¹⁶ İsrâ sûresi, 17/41.

¹⁷ Nûr sûresi, 24/1

¹⁸ Nûr sûresi, 24/2

¹⁹ Nûr sûresi, 24/3

²⁰ Nûr sûresi, 24/3

²¹ Nûr sûresi, 24/4

²² Nûr sûresi, 24/6-10

²³ Nûr sûresi, 24/11

²⁴ Nûr sûresi, 24/11

²⁵ Nûr sûresi, 24/16

²⁶ Nûr sûresi, 24/19

²⁷ Nûr sûresi, 24/21

²⁸ Nûr sûresi, 24/22

²⁹ Nûr sûresi, 24/26

³⁰ Nûr sûresi, 24/27-30

³¹ Nûr sûresi, 24/30-31

³² Nûr sûresi, 24/31

³³ Nûr sûresi, 24/31

³⁴ Nûr sûresi, 24/31

³⁵ Nûr sûresi, 24/31